ประสบการณ์ด้านจิตใจของพ่อแม่เลี้ยงเดี่ยว

19 Mar 2015

บริการวิชาการ

 

ประสบการณ์ด้านจิตใจของพ่อแม่เลี้ยงเดี่ยว

 

 

: เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกพ่อแม่เลี้ยงเดี่ยวที่เลี้ยงดูบุตรตามลำพัง อันมีสาเหตุมาจากการหย่าร้างหรือคู่ครองเสียชีวิต ในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล จำนวน 10 ราย

 

จากข้อมูลพบว่า ในระยะแรกหลังการสูญเสียคู่ครองไป พ่อแม่เลี้ยงเดี่ยวต้องเผชิญกับปัญหาที่ผ่านเข้ามาในชีวิตหลายๆ ด้าน โดยเรื่องราวหรือเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นอย่างไม่คาดคิดนั้นส่งผลกระทบต่ออารมณ์และความรู้สึกอย่างมาก

พ่อแม่เลี้ยงเดี่ยวต้องปรับเปลี่ยนวิถีการดำรงชีวิตในทุกด้าน ทั้งการเลี้ยงดูบุตรตามลำพัง การทำงานบ้าน การทำงานเลี้ยงชีพ และการบริหารจัดการด้านเศรษฐกิจของครอบครัวให้เพียงพอ ซึ่งล้วนเป็นสิ่งที่ก่อให้เกิดความเครียด ด้วยเหตุนี้ การดูแลตนเองของพ่อแม่เลี้ยงเดี่ยวจึงเป็นสิ่งสำคัญ โดยเฉพาะในด้านจิตใจที่จะต้องให้มีความเข็มแข็งมั่นคงเพื่อเผชิญกับปัญหาต่างๆ

 

เมื่อพ่อแม่เลี้ยงเดี่ยวสามารถเยียวยารักษาจิตใจของตนจนนำพาครอบครัวก้าวพ้นวิกฤตมาได้แล้ว การเรียนรู้ผ่านประสบการณ์ตรงที่ผ่านมาเข้ามาในชีวิต ส่งผลให้พ่อแม่เลี้ยงเดี่ยวมีความงอกงามเกิดขึ้นภายในใจ คือมีความคิดและมุมมองที่เปลี่ยนไปในทางที่ดีขึ้น สามารถยอมรับการเปลี่ยนแปลงในชีวิตและใช้ชีวิตอยู่กับความจริงในปัจจุบันได้

 

 

สามารถสรุปได้เป็น 3 ประเด็นหลักต่อไปนี้

 

 

1. ความทุกข์ใจจากการสูญเสียคู่ครอง

 

  • การทำใจยอมรับไม่ได้
  • ความผิดหวัง/เสียใจ
  • ความน้อยใจในโชคชะตา
  • ความกังวลใจเกี่ยวกับอนาคต

 

 

2. การดูแลจิตใจให้คลายความทุกข์ใจ

 

การหาสิ่งยึดเหนี่ยวจิตใจ

  • ธรรมะเป็นที่พึ่งทางใจ
  • ข้อความ/คติเตือนใจ

การฝึกจิตใจให้สงบ

  • การนั่งสมาธิ
  • การปล่อยวาง

การมุ่งความสนใจไปที่งาน/กิจกรรม

  • การทำงานเพิ่ม
  • การทำกิจกรรมที่ชอบ
  • การทำกิจกรรมร่วมกับบุตร

การแสวงหา/ได้รับความช่วยเหลือด้านจิตใจ

  • เพื่อน
  • ครอบครัว
  • นักจิตวิทยา
  • ชมรม/เครือข่าย

 

 

3. ความงอกงามหลังผ่านพ้นวิกฤตการณ์ครอบครัว

 

การใช้ชีวิตอยู่กับความจริง

  • การยอมรับความจริง
  • การอยู่กับปัจจุบัน

การเปลี่ยนความคิดและมุมมองไป

  • การมองตนในทางบวก
  • ความเข้มแข็ง อดทน
  • ความภาคภูมิใจในตนเอง
  • ความมั่นใจในความสามารถของตน
  • การมองสถานการณ์ในทางบวก
  • การมองวิกฤตเป็นโอกาส
  • การมองเห็นทางออกของปัญหา

 

 

ผลการศึกษาวิจัยนี้ทำให้เกิดความเข้าใจประสบการณ์ด้านจิตใจของพ่อแม่เลี้ยงเดี่ยว เพื่อใช้เป็นแนวทางสำหรับนักจิตวิทยาการปรึกษา ในการช่วยเหลือฟื้นฟูด้านจิตใจแก่พ่อแม่เลี้ยงเดี่ยวต่อไป

 

 


 

 

“ประสบการณ์ด้านจิตใจของพ่อแม่เลี้ยงเดี่ยวในการเลี้ยงดูบุตร : การศึกษาเชิงคุณภาพ”
“Psychological experiences of single parents in child rearing : a qualitative study”

โดย นางสาวสุชาดา สร้อยสน
ที่ปรึกษา ผศ. ดร.กรรณิการ์ นลราชสุวัจน์
วิทยานิพนธ์ (ศศ.ม.) สาขาวิชาจิตวิทยาการปรึกษา คณะจิตวิทยา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย (2553)
วิทยานิพนธ์ฉบับเต็ม https://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/21058

Share this content